Δρυς (βελανιδιά )

Δέντρο ψηλό με γερές ρίζες και αιωνόβιο, με διάρκεια ζωής έως 200 χρόνια. Οι καρποί της, οι δρυαβάλανοι, όταν πέσουν στο έδαφος, έχουν γεύση κάστανου και διατηρούν τη βλαστική τους ικανότητα, χρειάζονται όμως πολύ φως για να βλαστήσουν. Η χλόη που φυτρώνει στον κορμό του δέντρου παίζει προσανατολιστικό ρόλο. Η βελανιδιά βρίσκεται σε πεδινές ή σε ορεινές περιοχές και ανήκει στην οικογένεια των φυγιδών. Υπάρχουν 200 περίπου αυτοφυή είδη αυτής της οικογένειας στο βόρειο ημισφαίριο της Γης.

Στην Ευρώπη συναντάμε τέσσερα είδη: την ήμερη βελανιδιά με 30μ. ύψος που φυτρώνει σε χαμηλό υψόμετρο στην Ανατολική Μεσόγειο, την άγρια βελανιδιά (έμμισχος και άμισχος) με 25μ. ύψος στη Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη, τη Μακεδονική με 20μ. ύψος στα Βαλκάνια και το είδος γνωστό ως 'βελανιδιά η κήρρις' ή αλλιώς 'τσέρο' και 'ρουπάκι' (είδος συγγενικό με τα προηγούμενα).

Η δρυς ήταν το ιερό δέντρο των αρχαίων Ελλήνων. Ήταν αφιερωμένο στο Δία και αποτελούσε σύμβολο δύναμης. Τα κλαδιά του ιερού αυτού δέντρου θρόιζαν στους χρησμούς στο Μαντείο της Δωδώνης. Σε ώρες ανάγκης οι καρποί της, οι δρυαβάλανοι, χρησίμευαν ακόμη και για τροφή. Τα «κύπελλα» των βελανιδιών της, γεμάτα σε περιεκτικότητα από τανίνη, ήταν για εκατοντάδες χρόνια το απαραίτητο υλικό για την επεξεργασία των δερμάτων.

Μέσα στα δάση της βελανιδιάς ζούσαν οι Δρυάδες ή Αμαδρυάδες Νύμφες, που προστάτευαν τα ιερά δέντρα. Οι Δρυάδες Νύμφες χαίρονταν με τη βροχή, έκλαιγαν όταν η βελανιδιά δεν είχε φύλλα και πέθαιναν, όταν το δέντρο κοβόταν. Γι' αυτό και η υλοτόμηση της βελανιδιάς απαγορευόταν με ειδικούς νόμους.

Σήμερα, που τα πολύτιμα βελανίδια της δεν έχουν την αλλοτινή τους αξία, η 'ήμερη βελανιδιά' βρίσκεται 'υπό διωγμό' και υλοτομείται ανελέητα.

Σημ. Στην περιοχή Ξηρόμερο Αιτωλοακαρνανίας βρίσκεται το μεγαλύτερο Βελανιδοδάσος των Βαλκανίων συνολικής έκτασης περίπου 130.000 στρ. με κυρίαρχο είδος την ήμερη βελανιδιά. Για την προστασία του δημιουργήθηκε ο Σύλλογος “Φίλοι της Βελανιδιάς και του Περιβάλλοντος - Η ΑΜΑΔΡΥΑΔΑ” με έδρα Βιργινίας Μπενάκη 19-21 Αθήνα. Τηλ. 210-5230359 για όσους επιθυμούν να γίνουν μέλη και να επισκεφθούν ένα από τα πιο όμορφα δάση των Βαλκανίων.


Photos: Nature - Κείμενο: Serenity
Πηγές για το κείμενο: Wikipedia, Mani.org, Νεραϊδόκοσμος, kpe-kastor.kas, agrotravel.gr